Trẻ sinh non nên tiêm vaccine phòng lao khi nào?

Trả lời:

Lao là một trong 10 bệnh truyền nhiễm nguy hiểm nhất, dễ lây lan từ người sang người, chủ yếu qua đường hô hấp. Trẻ nhỏ khi mắc bệnh sẽ gặp biến chứng nặng nề hơn người lớn. Vì thế, Bộ Y tế khuyến cáo nên tiêm vaccine phòng lao cho trẻ sơ sinh đúng theo chỉ định.

Vaccine phòng lao BCG được khuyến cáo tiêm chủng cho trẻ càng sớm càng tốt, tốt nhất là 24 giờ sau sinh với những trẻ có đủ sức khỏe, cân nặng trên 2.000 gram, phát triển ổn định và không nằm trong chế độ chăm sóc đặc biệt. Với những trẻ sinh non hoặc có vấn đề về sức khỏe cần theo dõi, chăm sóc đặc biệt, có thể hoãn tiêm đến khi trẻ có thể trạng tốt, tuy nhiên, nên tiêm trong vòng một tháng đến một năm sau sinh.

Việc tiêm vaccine phòng lao muộn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh lao hơn những trẻ đã được tiêm phòng. Thậm chí, trẻ có thể bị nhiễm lao ngay những ngày đầu sau sinh do hệ thống miễn dịch còn yếu ớt.

Đối với những trẻ chưa đủ điều kiện sức khỏe hoặc chưa được tiêm phòng ở giai đoạn một năm tuổi vẫn có thể tiêm phòng sau đó nhưng vaccine chỉ có tác dụng khi cơ thể trẻ chưa bị nhiễm khuẩn lao. Còn các trường hợp nếu đã xác định chính xác trẻ nhiễm lao thì việc tiêm phòng lúc này là không cần thiết. Tiêm phòng vaccine BCG cho trẻ sau một năm tuổi cũng có thể gây ra những phản ứng sau tiêm mạnh hơn.

Nhiều cha mẹ thắc mắc là tại sao sau khi tiêm ngừa lao gần 2 tháng mà vết tiêm vẫn mưng mủ hoặc bé có hạch ở nách bên trái, cứng và di động. Đây là phản ứng lành tính và bình thường. Các tình huống này chỉ là dấu vết của tiến trình hình thành kháng thể kháng lao, do đó cha mẹ hãy yên tâm. Thông thường, sau khi tiêm ngừa từ một đến hai ngày, vết tiêm sẽ mất dần đi. Sau 3 đến 4 tuần một cục nhỏ nổi lên tại chỗ tiêm rồi to dần, mặt da sưng đỏ, bóng. Sau 6 tuần, một lỗ rò xuất hiện, tiết dịch trong 2 đến 3 tuần rồi đóng vảy. Tuần thứ 9 đến 10 hình thành vòng tròn từ 5 đến 6 mm, xung quanh có quầng đỏ. Sau vài tuần vảy rụng đi và thành sẹo tồn tại nhiều năm. Đây chính là dấu vết mà mọi người thường nhìn thấy trên bả vai.

Một vài trường hợp trẻ tiêm vaccine BCG xong nhưng không có sẹo, cha mẹ cũng không nên lo lắng. Điều này không chứng tỏ trẻ không được bảo vệ, cũng không khuyến cáo chỉ định tiêm lại vaccine lao. Điều cần thiết là phụ huynh phải chắc chắn trẻ đã được tiêm vaccine lao. Phụ huynh không nhớ con mình đã tiêm chủng lao chưa nên xem lại tiền sử tiêm chủng của trẻ qua sổ tiêm chủng cá nhân hoặc thông báo cho cán bộ y tế truy xuất tiền sử tiêm chủng vaccine thông qua phần mềm quản lý thông tin tiêm chủng quốc gia.

Bác sĩ Hoa Tuấn Ngọc
Quản lý Y khoa, Hệ thống Trung tâm tiêm chủng VNVC